Đầu tư Chứng khoán - “Sau 15 năm chính thức đặt viên gạch đầu tiên tại thị trường thực phẩm Việt Nam, năm 2018, Mavin đã bắt đầu xuất khẩu được thịt heo. Nhưng đó mới chỉ là bước khởi đầu, chúng tôi xác định doanh thu từ thị trường Đông Dương sẽ chiếm 30% trong vòng 5 năm tới”, người đứng đầu Tập đoàn Mavin, ông David John Whitehead chia sẻ với Đầu tư Chứng khoán.
Thay đổi bản chất ngành nông nghiệp Việt Nam từ chăn nuôi heo
Năm 2018, doanh thu của Mavin đạt khoảng 200 triệu đô la Mỹ, hệ thống trang trại chăn nuôi cung cấp ra thị trường gần 500.000 heo thịt sạch và an toàn. Cùng với những chỉ tiêu kinh doanh đã đạt được, điều David cũng như các cổ đông sáng lập của Mavin tâm đắc nhất, sau 15 năm hoạt động tại Việt Nam, đó là đã góp phần thay đổi cả về bộ mặt và bản chất của nền nông nghiệp trên mảnh đất hình chữ S, theo cách mà người nông dân trước đó chưa từng bao giờ nghĩ tới, đặc biệt trong lĩnh vực chăn nuôi heo.
“Thịt heo chiếm tới 80% bữa ăn hàng ngày của người dân nhưng ngành chăn nuôi heo vẫn chủ yếu là theo hộ gia đình, các trang trại nhỏ lẻ, tự phát. Cách chăn nuôi tự phát này dẫn đến một số khó khăn cho người nông dân như đầu ra bấp bênh, chưa có kiến thức cần thiết về kiểm soát dịch bệnh, dinh dưỡng làm năng suất chăn nuôi thấp; muốn chăn nuôi quy mô lớn, thường người nông dân không có đủ vốn… ”, David chia sẻ lý do lựa chọn đầu tư vào chăn nuôi heo.
Năm 2011, sau khi nhập nguồn giống từ Anh Quốc, Mavin xây dựng Trung tâm heo giống công nghệ cao Hưng Việt (Hưng Yên) và bắt đầu hợp tác với người nông dân chăn nuôi heo quy mô lớn. Có thể nói Mavin là một trong những doanh nghiệp đầu tiên tại Việt Nam phát triển mô hình hợp tác chăn nuôi. Mô hình này có một số ưu điểm khắc phục ngay những vấn đề của các hộ gia đình: Thứ nhất, cung cấp con giống chất lượng, với heo giống cấp GGP (cụ/kỵ) và GP (ông/bà) được nhập khẩu từ Vương quốc Anh với mục đích phát triển đàn heo thương phẩm chất lượng cao, tăng trưởng mạnh, kháng bệnh tốt được xuất tới trại khi đạt trên 10 kg, do đó giảm thiểu dịch bệnh và hao hụt. Thứ hai, áp dụng dây chuyền tiên tiến, công nghệ ăn tự động dẫn đến giảm chi phí xây dựng kho và văng vãi cám. Đặc biệt, quy trình chăn nuôi tiên tiến, tự động hóa giúp giảm chi phí nhân công (1 nhân công/1.000 heo). Thứ ba, người nông dân được hỗ trợ về thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y và được bao tiêu sản phẩm đầu ra nhờ chuỗi cung ứng khép kín của Mavin. Nhà máy thực phẩm của Mavin tại Hà Nam là mắt xích cuối cùng trong chuỗi cung ứng này, do vậy đảm bảo đầu ra bền vững cho chủ trại. Thứ tư, người nông dân có thu nhập bền vững và ổn định, không phụ thuộc biến động thị trường.
Khởi đầu đã từng có những người hoài nghi về tính hiệu quả, nhưng từ những mô hình điểm đầu tiên với kết quả rất thuyết phục, ngày càng có nhiều hộ chăn nuôi đã chủ động tìm đến và đề nghị hợp tác, hệ thống trang trại của Mavin đã mở rộng với tốc độ lên tới 150% trong các năm 2017 và 2018. Với sự tiếp sức của Mavin, cách chăm heo của người nông dân đã thay đổi. Khái niệm chăn nuôi heo công nghiệp xuất hiện, trở thành một ngành nghề mang tính kỹ thuật cao, cần vốn lớn và đòi hỏi nhiều chuyên môn và kinh nghiệm.
Hiện Mavin có 4 Trung tâm heo giống hạt nhân công nghệ cao tại Hưng Yên, Bình Định, Nghệ An, Đồng Tháp và hợp tác với khoảng 100 hộ chăn nuôi, hàng năm cung cấp ra thị trường gần 500.000 heo thịt. “Sản phẩm của hệ thống trang trại này đảm bảo sạch sẽ, an toàn, đặc biệt là có thể truy xuất được nguồn gốc nhờ chăn nuôi khép kín theo chuỗi cung ứng”, David tự hào chia sẻ về kết quả.
Thực phẩm “Sạch từ nguồn” chinh phục thị trường
Từ các trang trại chăn nuôi, thịt heo được đưa vào chế biến ở Nhà máy thực phẩm của Mavin tại Hà Nam theo công nghệ tối tân nhất của Cộng hòa Liên bang Đức.
Trong 3 năm đầu tiên từ 2013 - 2016, Thực phẩm Mavin đã có sự tăng trưởng rất nóng, đạt tới khoảng 300%/năm và nhanh chóng đứng thứ 3 về thị phần tại miền Bắc. Đó là một chặng đường rất đáng nhớ của Mavin, khi cố gắng truyền đạt thông điệp Sạch từ nguồn tới khách hàng và dần dần chinh phục được niềm tin và sự yêu thích của khách hàng.
Với một lính mới, thành quả này được đánh đổi bằng rất nhiều bài học. “Cạnh tranh trong lĩnh vực thực phẩm vô cùng khốc liệt, trong khi đó biên lợi nhuận thấp. Trong những năm đầu tiên, chi phí để gia nhập thị trường của chúng tôi vô cùng lớn. Chúng tôi đã thuê những chuyên gia thực phẩm cao cấp từ Châu Âu để phát triển các sản phẩm xúc xích, pate, thịt xông khói,… chuẩn vị Châu Âu. Đội ngũ bán hàng, mạng lưới đại lý mở rộng rất nhanh dẫn tới rất nhiều vấn đề trong quản trị điều hành. Sau 3 năm này, chúng tôi đã phải ngồi lại, rà soát lại từng vấn đề, cơ cấu lại nhân sự, tổ chức lại hệ thống và hướng hoạt động đến yếu tố hiệu quả hơn là theo đuổi quy mô”.
Mavin cũng đã phải cơ cấu lại danh mục sản phẩm, chỉ giữ lại những sản phẩm thực sự hiệu quả. “Khi phát triển các sản phẩm từ thịt heo, với niềm tin về nguồn gốc sạch sẽ và công nghệ sản xuất tiên tiến có thể đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, chúng tôi cũng đã từng sản xuất cả các sản phẩm truyền thống của Việt Nam như giò, chả… Nhưng thực tế, các sản phẩm này rất khó tìm được chỗ đứng trên thị trường. Đó là một bài học đáng nhớ mà chúng tôi có được về tập quán tiêu dùng của khách hàng khác với niềm tin của doanh nghiệp”.
Với quy mô công ty gần 2.000 nhân viên và 9 công ty thành viên, Mavin hiện cung cấp sản phẩm từ thịt heo cho hệ thống khách sạn như InterContinental, Sofitel, Crown Plaza, cùng hệ thống siêu thị VinMart, Lotte Mart, FiviMart, Aeon, BigC… Năm 2018, Mavin là doanh nghiệp đầu tiên của Việt Nam đạt được kỳ tích vượt qua các rào cản kỹ thuật khắt khe để xuất khẩu sản phẩm thịt heo ra nước ngoài. Điểm đến đầu tiên là Myanmar và theo chia sẻ của người đứng đầu Mavin, tiếp theo đó sẽ là Nhật Bản và các nước Đông Dương.
Không chỉ dừng lại ở thịt heo, hiện Mavin đã triển khai mô hình chăn nuôi này cho cả các lĩnh vực khác như thủy sản, vịt và tới đây là cả gà. Thực phẩm Mavin cũng đã sẵn sàng để thêm vào danh mục sản phẩm của mình những sản phẩm phục vụ xuất khẩu như cá phi-lê,.. Chủ tịch Mavin khẳng định và không giấu tham vọng của mình khi cho rằng, hoạt động cốt lõi của Mavin là Thực phẩm và mục tiêu cuối cùng là sản xuất ra những Thực phẩm an toàn, không chỉ cho người Việt mà còn sẽ đánh dấu tên của thực phẩm Việt trên bản đồ thế giới.
Nguồn: Báo Đầu tư Chứng khoán số Tết Nguyên đán 2019